حق‌شناس: 
نگرانی اصلاح‌طلبان، سخنان آیت الله جنتی است .
تا انتخابات مجلس راه زیادی ‌مانده، ولی ظاهرا همه از همین روز‌ها به فکر افتاده‌اند تا طرح‌های خودشان را برای انتخابات مجلس عملی کنند. انتخابات مجلس دهم هر چقدر هم که دور باشد، ‌صندلی‌های سبز بهارستان، همه را به تلاش انداخته ‌تا بتوانند در انتخابات آینده پیروز نهایی باشند.

اسفند ۹۴ انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود؛ بنابراین، هنوز ۱۵ ماه تا آن انتخابات ‌مانده، ولی اخبار این انتخابات داغ داغ است. درباره رویکرد اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در صحنه انتخابات، پرس‌‌ها و گمانه‌زنی‌های زیادی به وجود آمده است؛ اصلاح‌طلبان چه می‌کنند؟ اصولگرایان‌ یا مستقل‌ها چه می‌کنند؟

ناطق نوری برای انتخابات خواهد آمد؟ آیا او محوریت اصولگرایان را بر عهده می‌گیرد یا در لیست اصلاح‌طلبان و اعتدالیون قرار می‌گیرد؟ آیا اصولگرایان به اجماع می‌رسند؟ آیا عارف سر‌لیست اصلاح‌طلبان خواهد شد؟ و... اینها سؤالاتی است که بسیاری از فعالان سیاسی و تحلیل‌گران در تلاش برای پاسخگویی به آن هستند.

در همین زمینه محمد جواد حق‌شناس، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در گفت‌و‌گو با تابناک به بررسی مسائل انتخابات آینده مجلس و همچنین رویکرد انتخاباتی اصلاح طلبان پرداخته است.

در مراسم ۱۶ آذر امسال، اجازه‌ برگزاری سخنرانی به بعضی از سخنرانان داده نشد؛ صرف نظر از اینکه آیا این‌ها مجوز داشته‌اند یا خیر. به نظر شما اجازه ندادن به این افراد برای سخنرانی درست است یا خیر؟
من فکر می‌کنم ‌دانشگاه جای سخن گفتن است. اگر گروهی بخواهد از فردی ـ چه موافق و چه مخالف ـ دعوت کند، اینکه این فرد نتواند در دانشگاه حضور پیدا کنند، کار درستی نیست.

اصلا این نوع برخورد و رویکرد را مناسب نمی‌دانم. این اقدامات را با عقلانیت مخالف می‌دانم و مطمئن هستم ‌با نگاه رئیس جمهور نیز مخالف است و ایشان این اقدامات را تأیید نمی‌کند.

البته این یک موضوع یک طرفه نیست. از آن طرف هم ما باید کمک کنیم که قدرت تحمل شنیدن صدای مخالف در طرف مقابل نیز ‌باشد. ما امروز می‌بینیم ‌در دانشگاه خیلی از افرادی که می‌توانند در دانشگاه سخن بگویند به آن‌ها مجوز داده نمی‌شود و آن‌ها هم دچار مشکل می‌شوند. از گروه‌هایی که در دولت گذشته منتقد بودند، با عناوین مختلف اجازه حضور پیدا نمی‌کنند.

به هر حال دولت نیز به عنوان بخشی از جامعه خواهان مشارکت در انتخابات است. راهکار نمی‌تواند عدم دخالت باشد. نظر شما چیست؟
من فکر می‌کنم به خاطر اینکه در کشور ما مشکل خلأ قانونی وجود دارد؛ این مشکل در روند انتخاباتی ادامه خواهد داشت. هیچ اشکالی ندارد ‌اگر دولت فکر می‌کند باید در انتخابات مشارکت کند؛ یک قانونی را در مورد انتخابات تنظیم کند و به مجلس ارائه نماید. جامعه ما نیازمند رفتن به سمت تدوین و تصویب یک نظام جامع فعالیت‌های سیاسی است. در این نظام جامع فعالیت سیاسی در آن باید همه قوانین تجمیع شود.

قانون احزاب، انتخابات، جرم سیاسی، قانون مطبوعات این‌ها باید در کنار هم قرار بگیرد و کلاً ما به یک نظام جامعی برسیم که هر فعالیت سیاسی در این قانون به طور منظومه دیده شود. چطور ما برای همه چیز یارانه می‌دهیم اما برای اداره کشور حاضر نیستیم، ریالی هزینه کنیم. مگر اداره کشور همه موضوعات کشور را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. مگر در دنیا به غیر از مسیر تحزب اداره نمی‌شوند؟ چطور ما حاضریم برای نان مردم یارانه بدهیم، اما برای اینکه کشور خوب و بدون فساد اداره شود؛ هیچ هزینه‌ای نمی‌پردازیم.

من فکر می‌کنم اولین نیاز امروز جامعه ما، تدوین یک نظام جامع فعالیت‌های سیاسی است و در آنجا قطعاً برای این مسأله فکر و هزینه کرد و به احزابی که شکل می‌گیرند و قاعده‌مند می‌شوند، بدون هیچ چشم‌داشتی کمک کرد. این‌ها هستند که باید در انتخابات شرکت کنند. دولت در این وضعیت باید یک نقش حداقلی داشته باشد.

بنابراین دولت چگونه می‌تواند در انتخابات آینده مشارکت کند؟
مهم‌ترین وظیفه دولت و کارکرد در انتخابات این است که به جای ارائه یک لیست بتواند به یک قاعده برسد و یک انتخابات شفاف را برگزار کند. در وضعیت موجود من فکر می‌کنم دولت اگر بخواهد در انتخابات دخالتی بکند، دخالتش این نیست که بیاید لیست انتخاباتی بدهد. این بد‌ترین کاری است که دولت می‌تواند انجام دهد یا از یک لیستی حمایت کند.

مهم‌ترین رویکرد دولت باید این باشد که بتواند یک انتخابات سالم، شفاف و استاندارد با معیارهای شناخته شدهٔ مورد قبول افکار عمومی برگزار کند. دولت باید تلاش کند که حوادثی مثل انتخابات ۸۴ و ۸۸ در پیش نیاید و انتخابات بتواند با یک قاعده‌ای با عنوان اتاق شیشه‌ای برگزار شود. حتی صندوق‌های آرا‌، باید شفاف باشد و کسی که رأی می‌اندازد، رأی خود را ببیند. ما باید به سمت اعتماد همگانی برویم و دولت وظیفه خود را حمایت از یک انتخابات آزاد، سالم و رقابتی بداند.

‌دولت باید چه معیار‌ها و شاخص‌هایی را در انتخابات به کار بگیرد؟
شاخص‌هایی را که رهبر انقلاب در انتخابات فرمودند، باید رعایت شود. مهم‌ترین حرف ایشان که متأسفانه فراموش شد؛ این است که رأی مردم حق الناس است. وظیفه دولت و وزارت کشور این است که در مورد این جمله ده‌ها همایش برگزار کنند. در واقع این موضوع که حق الناس می‌شود به چه معناست. مخاطب جمله رأی حق الناس کیست. به نظر من مخاطب این جمله کسی جز وزارت کشور و نهادهای نظارتی نیست.

وقتی رهبری می‌فرمایند حق الناس، پیام روشنی است که برای دو مخاطب فرستاده می‌شود؛ ۱ـ وزارت کشور و هیأت اجرایی،

۲ـ شورای نگهبان و هیأت‌های نظارت زیر مجموعه این نهاد. البته متأسفانه تاکنون هیچ کس به این موضوع نپرداخته است. وزارت کشور باید فراخوان بدهد که انتخابات حق الناس است به چه معناست.

به نظر شما حضور اصلاح طلبان در انتخاب آینده چگونه خواهد بود؟
من معتقدم که مثلث آقای هاشمی، خاتمی و ناطق به علاوه عارف می‌تواند زمینه ساز پیروزی اصلاح طلبان را فراهم کند. ائتلاف نانوشته این سه نفر (هاشمیـخاتمیـ ناطق نوری) در انتخابات گذشته، توانست زمینه ساز حضور آقای روحانی شود و با عملکردی که اقای عارف از خودش نشان داد، عملاً زمینه پیروزی اقای روحانی را فراهم کرد؛ بنابراین الان مثلث گذشته به اضافه عارف قطعا در این دور هم می‌تواند تأثیر‌گذار باشد.

مهم‌ترین نگرانی اصلاح طلبان در انتخابات آینده چیست؟
مهم‌ترین نگرانی که امروز در جریان اصلاح طلبی وجود دارد آخرین موضعی بود که اقای جنتی دبیر شورای نگهبان در برنامه شناسنامه اتخاذ کرده است. من فکر می‌کنم این موضوع باید روشن شود که آیا سخنان اخیر آقای جنتی سخنان نهاد شورای نگهبان متشکل از شش حقوقدان و شش فقیه است یا نظر شخص آقای احمد جنتی است. اولین سؤالی است که باید به آن پاسخ داده شود.

به نظر آنچه بیان کننده‌ نظرات شورای نگهبان  است، اظهارات سخنگوی شورای نگهبان است. باید این سؤال از سخنگوی شورای نگهبان شود که آیا نظرات شخص آقای احمد جنتی ربطی به شورای نگهبان دارد یا خیر؟
نهاد شورای نگهبان برای آن زحمت کشیده شده ‌و زاییده انقلاب اسلامی است. اما این اظهارت به نفع نهاد شورای نگهبان نیست.

سخنان رهبری در انتخابات ۹۲ خیلی صریح بود که شامل ۵ مورد می‌شود؛

۱ـ انتخابات حداکثری باشد،
۲ـ انتخابات با حضور همه سلایق،
۳ـ هیچ کس از رأی من خبر ندارد،
۴ـ دعوت از همه ایرانیان حتی ایرانی‌هایی که جمهوری اسلامی را قبول ندارند برای شرکت در انتخابات،
‌۵ـ رأی مردم حق الناس است.

من فکر می‌کنم این معیارهای پنجگانه در انتخابات باید اجرایی شود. این محور‌ها می‌تواند هر کدام به شاخه‌های اصلی دیگری تقسیم شوند تا در سیاست‌های کلی انتخابات و در تمام انتخابات اجرایی شود.

آقای عارف اعلام کرده ‌که اگر درخواست شود در انتخاب شرکت خواهم کرد. ایشان همچنین از لیست ۳۰۰ نفره اصلاح طلبان نام می‌برد. نظر شما در این مورد چیست؟
ورود دولت برای اینکه وارد حمایت از افراد یا اشخاصی در انتخابات شود، لطمه به انتخاب خواهد زد. همینطور که شورای نگهبان نباید در انتخابات دخالت کند. در قانون انتخابات باید این موارد کاملا مشخص شود.

در روند فعلی انتخابات، باید فقط این مربع انتخاباتی وارد انتخابات شود. ما باید لیست‌های متعددی ‌ارائه دهیم. چیزی که آقای عارف در مورد لیست ۳۰۰ نفری اعلام کردند، کف حضور خواهد بود و در مورد سقف ایشان اظهارنظری نکرده‌اند.